Pałace w Portugalii: Castelo da D. Chica

Portugalia, Braga, Palmeira: willa z 1915 roku w stylu eklektyczno-neoromantycznym

Wieżyczki, blanki i ostrołuki wyłaniają się sylwetkowo z gęstej, bujnej zieleni. Jednak miejska lokalizacja i spojrzenie z bliska jasno pokazują: „Castelo de Dona Chica” to nie średniowieczna ruina, lecz ekscentryczne dzieło z początku XX wieku – zaprojektowane przez szwajcarsko-portugalskiego architekta Ernesto Korrodi, który uczynił z tej rezydencji swój osobisty manifest architektoniczny.

Rezydencja, często określana jako zamek, powstała w 1915 roku jako letnia siedziba małżeństwa J. Ferreira do Rego i Francisci Peixoto Rego. Korrodi zaprojektował ją w duchu tzw. Habitação Nobre de Província – nurtu architektonicznego, który oferował zamożnej klasie średniej reprezentacyjne, historyzujące domy na prowincji. Były to szlachetne wiejskie rezydencje, łączące średniowieczne i romantyczne elementy z nowoczesnym komfortem – ideał, który miał wyrażać zarówno zakorzenienie, jak i światowość.

Pod względem stylistycznym Korrodi połączył wpływy romańskie, gotyckie, renesansowe i secesyjne, tworząc dziką, eklektyczną kompozycję, która mimo wszystko nosi wyraźne piętno jego stylu. Szczególnie widoczne są nawiązania do „Capela do Fundador” w klasztorze Batalha („Mosteiro da Batalha”), jednego z arcydzieł portugalskiego gotyku późnego. Choć budowy nigdy nie ukończono – prace przerwano w 1919 roku – pierwotna wizja pozostała czytelna. Mimo że niektóre elementy odbiegają od oryginalnego projektu, budynek pozostaje niezwykłym świadectwem twórczości Korrodiego.

W ostatnich dziesięcioleciach posiadłość wielokrotnie była przedmiotem sporów prawnych, co utrudniało jej zachowanie. Od 2023 roku istnieje jednak zatwierdzony projekt przekształcenia jej w butikowy hotel – i być może ponad sto lat po powstaniu Castelo de Dona Chica stanie się wreszcie tym, czym miało być od początku: miejscem żywym, łączącym przeszłość z przyszłością, nie tylko zachowanym, ale też opowiedzianym na nowo.